Ünlü Sair Cemal Süreya nin Hayat Biografisi Bu Ünlü Sair Kimdir?
Cemal Süreya, 1931 Erzincan dogumludur. Asil adi Cemalettin Seber’dir.
Cemalettin’in annesi Gülbeyaz Hanim, babasi Hüseyin Beydir.Cemalettin, ailenin en
büyük çocugu olarak dünyaya gelir. Ailenin diger çocuklari Kemal, Perihan, Ayten’dir.Kemal, çocukken ölür.
seyh Sait isyanindan sonra devam eden bir dizi Kürt isyani, ailenin 1938’de Erzincan’dan sürgün edilmesine sebep olur.Yük vagonunda uzun bir tren yolculuguna çikilir. Bu tren yolculugu “Kisne Kirazini ve Göç, Mevsim” siirine de aksetmistir: “Ben bir yük vagonunda açtim gözlerimi” (Süreya 2005: 81).
Zorunlu göç Bilecik’te biter. Aile, Bilecik’te yasamaya baslar. Hüseyin Bey, agabeyi Memo ile birlikte nakliyecilikle ugrasir. Ailenin Bilecik’ten ayrilmasi yasaktir. Gülbeyaz Hanim 23 yasinda ölür. Bu sirada yedi yasinda olan Cemalettin, annesinin ölümünden sonra iyi bir egitim almasi için halasinin yanina İstanbul’a gönderilir.Beyoglu 37. İlkokuluna baslar:
“Ben ilkokula bir yil geç gittim. Hastaydim. Gittigim zaman okumayi yazmayi
her seyi biliyordum. Hatta amcam bana bes sifirli rakamlarla matematik yapmayi bile
ögretmisti. Bu yüzden birinci sinifta arkadaslarimla aramizda büyük bir fark vardi. O
fark hep devam etti. Bu beni tembel olmaya götürdü. Ama bir yandan da disardan
okumaya götürdü.” (Süreya 1993: 12)
1942 yilinda on bir yasindayken tekrar Bilecik’e gönderilir. Babasi karayollarinda çalismaktadir. Bilecik Birinci İlkokuluna yazdirilir. Okula uyum problemi yasar. Hüseyin Bey, karisinin ölümünden alti sene sonra Esma Hanimla evlenir. Üvey anne ile Cemalettin ve kardeslerinin yildizlari barismaz. Esma Hanim, çocuklara eziyet
eder. “11 Beyit” siirinde yapilan kötü muamele söyle anlatilir: “Kuyuya sarkitan kadin/Saçindan kavrayip kizkardesimi” (Süreya 2005: 267)
Daha sonradan ilk esi olacak olan Seniha Nemli ile ortaokul ikinci sinifta tanisir. Seniha Nemli’nin ailesi, o yil Bilecik’e tasinmistir. Seniha, Cemalettin’in sinifina verilir. Süreya, ortaokuldan mezun olunca 1947-1948 egitim ögretim yilinda Haydarpasa Lisesine yazilir. Bu okulda da parasiz yatili okur. Hafta sonu tatillerinde kardeslerini ziyaret etmeye gider. Ama üvey annesi görüsmelerine engel olur. Sürekli problem çikaran Esma Hanim, mahallede çikan bir olay sonucu evden kaçar. Sonralari Hüseyin Bey, Refika Hanimla evlenir.Cemalettin, liseyi iyi dereceyle bitirir. Mülkiye (Siyasal Bilimler Fakültesi)’ye Maliye ve İktisat Bölümüne kaydolur. En yakin arkadaslari Sezai Karakoç, Hasan Basri, Muzaffer Erdost, Nihat Kemal Eren’dir.Cemal Süreya, 1952’de Seniha Nemli ile nisanlanir. Bir sene sonra da evlenirler.1954 yilinda Mülkiye’den mezun olur. Eskisehir Vergi Dairesinde stajyer olarak göreve baslar. Seniha Nemli ile evliligi sikintilidir. Süreya’nin maddî durumu iyi degildir. Üstelik aralarindaki egitim farki evliligi zora sokmaktadir. Süreya, zaman zaman siddete basvurur. Karisiyla arasinin bozuk olmasi onu baska maceralara iter. Bu boslukta ayni is yerinde çalistigi, “Üvercinka” diye isimlendirdigi kadina âsik olur. Onu arkadaslarindan kimse tanimaz, bilmez. sairi çok etkilemesine ragmen Üvercinka’yla iliskisi çok kisa sürer. (Perinçek- Duruel 1995: 97). 1955’te kizi Ayçe dünyaya gelir. Müfettislik sinavina girer ve kazanir. Müfettis yardimcisi olarak İstanbul’a atanir. (Perinçek- Duruel 1995: 107-108).
Süreya’nin bütün zamani vergi dairesi, edebî çalismalari ve kizi Ayçe arasinda geçer. Seniha ile geçimsizligi had safhadadir. Dayaga karsi dayanacak gücü kalmayan Seniha, baba evine döner. 1958’de Maliye Müfettisligine atanir. Süreya, Seniha ile tekrar bir araya gelir. Kiz kardesi Ayten’i de yanlarina alir. Ama Ayten ile Seniha geçinemez. Ayten, tekrar geri gitmek zorunda kalir. Seniha ile Süreya’nin geçimsizligi bosanma karariyla neticelenir. Seniha, kiziyla beraber baba evine döner. Süreya, Ayten ve üvey annesi Refika Hanimla beraber yasamaya baslar.1959 Temmuz ayinda 50. dönem yedek subay olarak askere gider. 31 Aralik 1959’da astegmen, 30 Haziran 1960’ta tegmen olur.31 Aralik 1960’ta terhis olur. 1961 Kasim ayinda Paris’e görevli olarak gönderilir.
1967 yilinda Zuhal Tekkanat’la evlenir. Zuhal Hanim, Yelken dergisinde düzeltmenlik yapmaktadir. Süreya, dergiye sik sik gitmektedir. Arkadaslik evlilikle sonuçlanir. Oglu Memo Emrah, Kasim 1969’da dünyaya gelir. Süreya, memuriyete dönmek zorunda kalir. İstanbul Hocapasa Vergi Dairesinde ise baslar. Sonra Ankara’ya Maliye Tetkik Kuruluna atanir. Esini İstanbul’da birakarak görevine baslar. Ama yine de iki evin masraflari ekonomik sikintiya sebep olmaktadir. Zuhal Hanimin isi Ankara’ya naklettirilir. Ayni evi paylasmalarina ragmen geçinemezler. İkisi de kiskançtir. Sürekli aldatildiklarini düsünürler. Geçimsizligi daha ileriye götürmeden bosanirlar. Süreya, üçüncü evliligini bir arkadas toplantisinda tanistigi Güngör Demiray’la 1975’te yapar. Ayni yil İstanbul Darphane ve Damga Müdürlügüne atanir. Güngör Hanimla da büyük bir sevgiyle baslayan birliktelik uzun sürmez. Bir sene sonra noktalanir. Süreya’nin tutarsizliklari, kiskançliklari evliligi bitirmistir. Tartismalardan en çok etkilenen yine oglu Memo’dur. Üstelik Memo asiri kilolu, hastalikli bir çocuktur. Darphane Müdürlügünde devlete büyük hizmetlerde bulunur. Ama Bakanliktan gelen baskilara dayanamaz. Darphanedeki görevinden de istifa eder. Maliye Tetkik Kurulundaki görevine geri döner.
1976 yilinda Zuhal Tekkanat’la yeniden birlikte olmaya karar verirler. Kendisi Ankara’da, Zuhal Hanim İstanbul’da, ogullari Memo Göztepe Pansiyonlu İlkokulundadir. Üstelik Memo derslerinde basarisiz bir çocuktur. Süreya ise iki evin geçim yükünü zar zor kaldirabilmektedir. Zuhal Hanimla ikinci beraberligi de yürümez. Ayrilirlar. Memo, annesinin yaninda kalir. Süreya oglunu İstanbul’da birakip Ankara’ya geri döner. Teftis yapmaya Erzincan’a gider. Süreya’nin son esi Birsen Sagnak’tir. Birsen Hanim, kitabevi sahibi dört çocuklu dul bir hanimdir. Kitabevine gidis gelislerle baslayan tanisma evlilikle neticelenir. Birsen Hanim, Süreya’nin tutarsizliklarini, inis-çikislarini dizginler. Ona âdeta anne sefkatiyle yaklasir. Süreya gerçek anlamda aile sicakligini onun yaninda bulur. Düzenli bir aile hayatinin yani sira Birsen Hanimin ogullari ve torunlari evlerini civil civil eder.
Süreya, 1980 yilinda basmüfettislige terfi eder. 1982’de Maliye’deki görevinden emekli olur. Bütün vaktini edebiyata ayirmak niyetindedir. Ama emekli ayligi masraflarini karsilamaya yetmez. Ortadogu İktisat Bankasinda çalismaya baslar. Ancak, banka alti ay sonra iflas eder. Uzun bir süre yargilanir. Sonuçta beraat eder. Birsen Hanimla Kadiköy’deki evlerinde düzenli bir hayat yasamaktadirlar. Sigara ve kahve aliskanligini birakir. Ama alkolden uzaklasamaz. Düzenli hayatlarini bozan sey oglu Memo’dur. Asiri sisman, asosyal, uyumsuz bir gençtir. Taskinliklariyla ailede huzur birakmaz.Cemal Süreya, ömrünün son bir senesini oldukça sikintili geçirir. Birsen Hanimla huzurlu bir ev hayati yasarken Zuhal Tekkanat ve Memo onlarin yanina tasinirlar. Süreya kendini içkiye verir. Memo’nun davranislari taciz ve siddet boyutuna varir. Süreya stres altindadir. İskenceli günler yaklasik bir ay sürer. 9 Ocak 1990’da girdigi alkol komasindan çikamaz.