Din ??leri Yüksek Kuruluna göre, di? f?rçalamak oruç bozmazken, di? macunu veya suyun bo?aza kaçmas? halinde oruç bozuluyor.
Din ??leri Yüksek Kurulu, ramazan ay? dolay?s?yla oruç ibadetiyle ilgili genel bilgileri içeren bir yaz? haz?rlad?.
Orucun öneminin, hikmet ve faydalar?n?n anlat?ld??? yaz?da, ramazan orucunun “ak?ll?, ergenlik ça??na ula?m?? ve oruç tutmas?na engel bir mazereti olmayan her Müslümana farz oldu?u” vurguland?.
?slam Dini'nin ki?ileri güçleri nispetinde sorumlu tuttu?u, güçlerini a?an, s?k?nt?ya yol açan durumlarda kolayla?t?r?c? hükümler getirdi?i ifade edilen yaz?da, yolculuk, hastal?k, hamilelik, çocuk emzirme ile zor ve me?akkatli i?lerde çal??ma durumlar?nda Müslümanlara bir tak?m kolayl?klar tan?nd??? belirtildi.
Yaz?da, yolculu?un ramazanda oruç tutmamak için ruhsat olarak kabul edildi?i kaydedilen metinde, yolculuk esnas?nda tutulmayan oruçlar?n daha sonra kaza edilmesi gerekti?i hat?rlat?ld?. Geceden oruca niyetlenip, gündüz yola ç?kanlar?n, dilerse orucunu bozabilece?ine i?aret edilen yaz?da, ancak bu ki?ilerin oruçlar?n? tamamlamalar?n?n daha uygun olaca??na de?inildi. Yaz?da, devaml? olarak uzun yola giden kaptan ve sürücülerin de yolcu hükmünde oldu?u belirtilirken, “Ancak yolculu?u esnas?nda bir s?k?nt? çekmeyenlerin oruç tutmas? daha faziletlidir” denildi.
Oruç tuttu?u zaman, hastal???n?n artmas?ndan veya uzamas?ndan endi?e eden kimse ile hastal??? sebebiyle oruç tutmakta zorlanan ki?ilerin ramazan ay?nda oruç tutmay?p, iyile?tikten sonra bunlar? kaza etmelerine izin verildi?i belirtilen yaz?da, uzman bir hekim taraf?ndan oruç tutmas? halinde hasta olaca?? bildirilen kimsenin de hasta hükmünde oldu?u kaydedildi.
Yaz?da, sahurda, yemek yiyen ki?inin ezan okunmu? olsun olmas?n imsak vaktinin girmesiyle yemeye ve içmeye son vermesi gerekti?i belirtilerek, Ramazan Bayram?'n?n birinci gününde, Kurban Bayram?'n?n 4. gününde ve cuma günleri oruç tutman?n mekruh oldu?u vurguland?.
Kaza oruçlar?n?n aral?ks?z olarak tutulmas?n?n ?art olmad???, ancak bu oruçlar?n bir an önce tutulmas?n?n uygun oldu?una dikkat çekilen yaz?da, nafile oruçlar?n da “ba?lanan bir ibadetin tamamlanmas?” gerekçesiyle kaza edilmesi gerekti?i bildirildi.
Ramazan? kar??lamak veya u?urlamak amac?yla oruç tutman?n dini bir dayana?? olmad??? kaydedilen yaz?da, ancak, belirli günlerde oruç tutmay? adet haline getiren ki?ilerin, oruç tuttu?u günlerin bu günlere denk gelmesi halinde oruç tutmas?nda sak?nca bulunmad??? belirtildi.
A?IR ??LERDE ÇALI?ANLAR ORUÇLARINI KAZA EDEB?L?R
Yaz?da ?u bilgilere yer veriliyor:
Hamile kad?nlar?n oruç tutmalar? kendilerine veya çocuklar?na zarar vermesi halinde, oruç tutmayabilirler. Kad?nlar?n sütünün kesilmesi ve çocuklar?n?n zarar görebilece?i durumlarda oruç tutmamay? tercih edebilirler.
Oruç tuttu?u takdirde sa?l???na bir zarar gelmesinden korkan kimse, oruç tutmayabilir. Bu durumdakilerin, izinli oldu?u günler veya uygun zamanlarda tutamad?klar? oruçlar? kaza etmeleri gerekir.
Bir zorunluluk olarak, a??r i?lerde çal??mak durumunda olan ki?ilerin oruçlu olarak çal??malar? halinde sa?l?klar? risk alt?nda kalacaksa, ramazan ay?nda tutamad?klar? oruçlar?n? uygun bir zamanda kaza eder. Oruç tutamayacak kadar ya?l? olan kimseler de oruç yerine fidye verebilir. ?yile?me umudu olmayan hastalar için de ayn? durum söz konusu.
?htiyarl?k ve ?ifa ümidi olmayan bir hastal?k sebebiyle oruç tutamayan kimselerin, daha sonra kaza etmesi mümkün olmad???ndan oruç tutamad??? her güne kar??l?k bir fidye ödemesi gerekir. Ya?l?l?ktan ötürü oruç tutmaya gücü yetmeyen ki?i, her gün için bir sadaka-i f?t?r miktar? fidye verir.
GUSÜL ABDEST? ORUCU BOZMUYOR
A??z veya burundan su yutulmad?kça y?kanmakla veya gusül abdesti almakla oruç bozulmaz. Geceden cünup olarak imsak vaktine girmek oruca zarar vermedi?i gibi, oruçlu iken boy abdesti almak da orucu bozmaz.
Oruçlu iken rüyada ihtilam olmak orucu bozmad??? gibi, gusletmeyi geciktirerek cünup olarak sabahlamak da oruca bir zarar vermez. Ancak, zorunlu bir durum olmad?kça, hemen boy abdesti al?nmal?d?r.
Cünup olan kimsenin elini, a?z?n? y?kamadan yeyip içmesi uygun görülmemi?tir. Ancak elini, a?z?n? y?kad?ktan sonra, boy abdesti almadan sahur yeme?i yemesinde bir sak?nca yoktur.
Ramazan orucunun mazeretsiz olarak bozulmas? durumunda hem kefaret, hem de bozulan orucun kaza edilmesi gerekir. Orucun mazeretsiz olarak bozulmas? durumunda hem kefaret (2 kameri ay veya 60 gün ara vermeksizin oruç tutmak), hem de bozulan orucun kaza edilir. Di? f?rçalamakla oruç bozulmaz, ancak di? macununun veya suyun bo?aza kaçmas? halinde oruç bozulur. Orucun bozulma ihtimali dikkate al?narak, di?ler imsaktan önce ve iftardan sonra f?rçalanmal?d?r.
Ki?inin kendili?inden kusmas? orucu bozmaz, ancak kendi iste?i ve müdahalesiyle meydana gelen kusma, a??z dolusu ise oruç bozulur.
SA?LIK PROBLEMLER? VE ORUÇ
Sa?l?k problemleri çerçevesinde, ast?m hastalar?n?n kulland?klar? spreyler, göz ve burun damlalar?, kalp hastalar?n?n dil alt? haplar? ve fitil kullanmak orucu bozmuyor.
Endoskopi veya kolonoskopi yapt?rmak, makat veya ferçten ultrason çektirmek ise orucu bozan haller aras?nda. Ancak söz konusu i?lemlerde sindirim sistemine su, ya? ve benzeri g?da özelli?i ta??yan bir madde girmemesi durumunda, endoskopi, kolonoskopi yapt?rmak, makat veya ferçten ultrason çektirmek de orucu bozmayan tedaviler aras?nda s?ralan?yor.
?drar kanallar?na giren cihazlar veya ak?t?lan ilaçlarla lokal anestezi orucu bozmazken, bölgesel ve genel anestezide serum verildi?i için oruç bozuluyor.
Kulak zar?n?n delik olmas? durumunda, kulak y?katt?r?l?rken suyun mideye ula?mas? halinde oruç bozuluyor, ancak kula?a damlat?lan ilaç veya kula??n y?katt?r?lmas? orucu bozmuyor.
Lavman yapt?rmak konusunda kal?n ba??rsaklarda su, glikoz ve baz? tuzlar emildi?i için, g?da içeren s?v?n?n ba??rsaklara verilmesi veya orucu bozacak kadar su emilecek ?ekilde verilen suyun ba??rsakta kalmas? durumunda oruç bozuluyor. Ancak, suyun ba??rsaklara verilmesinden sonra bekletilmeyip ba??rsaklar?n hemen temizlenmesi durumunda, oruç bozulmuyor.
G?da ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlam?na gelmediklerinden orucu bozmayan tedaviler aras?nda say?l?yor. Ancak g?da veya keyif verici enjeksiyonlar orucu bozuyor. Hastaya serum veya kan verilmesinde de, ayn? hüküm geçerli oluyor.
Hastaya herhangi bir s?v? maddesi verilmeden gerçekle?tirilen hemodiyalizde oruç bozulmuyor, di?er diyaliz çe?itlerinde ise vücuda g?da içerikli s?v? verildi?i için oruç bozuluyor.
Anjiyografi ve anjiyoplasti operasyonlar?nda, biyopside, kan ald?rmada, akupunktur tedavilerinde, merhem ve yap??t?r?lan ilaçl? bant kullan?m?nda oruç bozulmuyor.
Oruçlu bir kimsenin morfinli veya morfinsiz olarak di?lerini tedavi ettirmesi veya çektirmesi de orucu bozmayan hallerden biri. Ancak tedavi esnas?nda, kan veya tedavide kullan?lan maddelerden herhangi birinin yutulmas? orucu bozuyor. Susuz da olsa ilaç kullanmak da orucu bozan durumlar aras?nda yer al?yor.
Din ??leri Yüksek Kuruluna göre, kad?nlar regl hallerinde, oruç tutmaz. Oruçlu iken regl olan kad?n?n orucu bozulmu? oldu?undan yeyip içebilir.
