Guennol Yildiz Avcisi 14,5 milyon dolara satiliyordu..

ABD'nin New York sehrindeki Christie's
Müzayede Evi tarafindan düzenlenen acik artirmada,
Türkiye'den kacirilan 5 bin yillik kadin heykeli
"Guennol Stargazer"
(Guennol Yildiz Avcisi) yaklasik
14,5 milyon dolara satilirken,
satis müzayede evi disinda toplanan
Türkler tarafindan protesto edildi.

Türkiye'nin iadesi icin hukuki calismalar baslattigi
Anadolu'dan kacirilan Guennol Yildiz Avcisi adli tarihi eser,
Christie's Müzaye Evi'nin Rockefeller Center'daki New York merkezinde düzenlenen acik artirmada satisa sunuldu.
Christie's'in "Müstesna Satis" (The Exceptional Sale) 2017 acik artirmasinda satisa sunulan
Guennol Yildiz Avcisi, 12 milyon 500 bin dolarlik "cekic fiyati"yla tüm masraflar dahil toplam 14 milyon 471 bin 500 dolara alici buldu.
Türkiye'nin eserin satisi ile ilgili ihtiyati tedbir basvurusu
Christie's Müzayede Evi Küresel Baskani Jussi Pylkkanen'in yönettigi acik artirmanin basinda Pylkkanen,
Türkiye'nin ABD mahkemesine eserin satisiyla ilgili ihtiyati tedbir aldirma basvurusunda bulundugunu bildirdi.
Pylkkanen, dava nedeniyle eseri satin alacak kisiden 60 gün süresince para alinmayacagini ve eserin aliciya bu süreden önce teslim edilmeyecegini kaydetti.
2 milyon dolardan baslatilan Guennol Yildiz Avcisi'nin acik artirmasi,
yaklasik 25 dakika sürerken, günün en uzun süren satisi olarak gerceklesti.
Eser 3 kisi tarafindan kiyasiya yapilan arttirimda, telefonla baglanan ve ismi aciklanmayan bir koleksiyoner tarafindan satin aldi.
Christie's Müzayede Evi Sözcüsü AA muhabirine yaptigi aciklamada,
27 Nisan'da Türkiye tarafindan eserin satisinin durdurulmasi icin yapilan ihtiyati tedbir karari aldirma girisiminin
ABD Bölge Hakimi Alison Nathan tarafindan reddedildigi icin acik artirmanin gerceklestirildigini bildirdi.
Adini ilk sahibi Gallerli Guennol ailesinden alan eser, New Yorklu özel bir koleksiyoner tarafindan müzayedeye kondu.
Daha önce 1966-1993 yillari arasinda Guennol Koleksiyonu'ndan ödünc olarak alinan eser ilk defa New York Metropolitan Sanat Müzesi sergilenmisti.
Eser, daha sonra ayni müzede 8 Mayis-17 Agustos tarihleri arasinda
"Millattan Önce 3. Milenyum'da İlk sehirlerin Sanati" sergisinde de gösterilirken,
Avrupa ve ABD'de bir cok müzede de sergilenmisti.
"200 yildir devam eden büyük bir soygunun bir parcasi"
Arkeoloji Literatüründe "Kilya Tipi" idoller grubuna giren
ve Gec Kalkolitik-Erken Tunc cagi baslarina ait olan geometrik formlu mermer kadin heykeli,
canakkale ili Kilya Koyu'nda bulunmustu.
Bu arada, Kültür ve Turizm Bakani Nabi Avci da dün yaptigi aciklamada,
müzayedede satisa sunulan eserin, "200 yildir devam eden büyük bir soygunun bir parcasi"
oldugunu ve derhal Washington'daki Kültür ve Turizm Bakanligi Müsavirligi,
Büyükelcilik ve New York Baskonsoloslugu üzerinden hukuki girisimde bulunduklarini bildirmisti.
Yasadisi olarak yerlerinden edilmis kültür varliklarin korunmasi ve bunlarin ait olduklari ülkelere iadesini tesvike iliskin uluslararasi mevzuatin catisini,
1970 tarihli "Kültür Varliklarinin Kanunsuz İthal, İhrac ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesi
ve Yasaklanmasi İcin Alinacak Tedbirlerle İlgili UNESCO Sözlesmesi" olustururken,
sözlesmenin ülkelerde hukuki bir ceza sorusturmasinin yürütülmesini saglayan bir yaptirim gücü bulunmuyor
Müzayede evinin önünde toplanan bir grup Türk, Türkiye'ye ait eserin satisini protesto etti.
Burada bir basin bildirisi okuyan Türkler, eserin kaynagi olan ülkeye teslim edilmesini istediler.
Protestocular ayrica, "Tarihi eserler insanligin ortak hazinesidir"
ve "Christie's Türk eserine cifte standart uygulama" gibi ifadeler iceren pankartlar acti.
Protestoda söz alan MUSİAD ABD Baskani Mustafa Tuncer burada yaptigi aciklamada sunlari kaydetti:
"Türkiye'den, Anadolu'dan calinarak, kacirilarak, Anadolu'ya ait olan tarihi eserlerin harac mezat acik artirmalarda,
burada New York'ta, Christie's müzayede salonunda satilmasini protesto etmek icin toplanmis bulunmaktayiz.
ABD'de yasayan Türk Amerikalilar olarak bu tarihi eserlerin tekrardan ait olduklari Anadolu'ya kazandirilmasi gerektigini düsünüyoruz.
Bu anlamda hirsizlik sonucu Anadolu'dan kacirilan bu tarihi eserlerin tekrardan Anadolu'ya ait olduklari yere dönmesini istiyoruz. Bunu protesto etmek icin buradayiz."
Tarihi eser kacakciligi icin New York Times'a "acik mektup"
Öte yandan Kültür ve Turizm Bakanliginca, Türkiye'den yurt disina kacirilan Kilia tipi idolünün satisi nedeniyle
New York Times gazetesinde tam sayfa acik mektup yayinlatarak, tarihi eser kacakciligina dikkat cekildi.
New York Times'in bugünkü sayisinda tam sayfa olarak yer alan mektupta,
Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanliginin,
kayip eserlerin Anadolu'daki köklerine dönmesine yardimci olan kurum ve kuruluslara minnettarligini sundugu ifade edildi.
Mektupta, Orfeus Mozaigi'nin son dönemde Türkiye'ye iadesine yönelik Dallas Sanat Müzesi'ne,
"Yorgun Herakles" heykelinin de 2011'deki iadesine iliskin Boston Güzel Sanatlar Müzesi'ne özel olarak,
mermer parcalari, antik sikkeler, mermer yazitlar, amforalar, yazili kanunlar ile
Roma dönemine ait bir at kosum takimi da dahil olmak üzere toplam 4 bin 272 adet kültürel mirasin iadesi icin tüm özel koleksiyonculara,
müzayede evlerine ve üniversitelere tesekkür edildi.
İadelerdeki iyi niyetin, arkeolojik kayitlarin korunmasi konusunda
ülkelerin ve kültürel topluluklarin bir arada calisabilecegini gösterdigine isaret edilen acik mektupta,
su ifadelere yer verildi:
"Kültürel varliklarin ticareti ve satisi, UNESCO'nun 1970 tarihli evrensel
'Kültür Varliklarin Yasadisi İthal, İhrac ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesi ve Yasaklanmasi Sözlesmesi'
ve Türkiye'nin yer altinda veya yeni bulunan sanat eserlerinin ihracini yasaklayan 1884 tarihli ulusal
'Antik Yapilar' mevzuati gibi uluslararasi ve ulusal mevzuatlarla düzenlenmektedir.
Kültürel is birligi ruhu ile bu tür tarihi eserlerin arkeolojik iceriginin kesfedilmesi icin sanat topluluklari
ile süregelen is birligini sahiplenmekte ve bu tür eserlerin atalarindan kalan yerlere dönmesi baglaminda
Anadolu'nun antik eserlerinin hali hazirdaki ve gelecekteki koruyucularinin
Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanligi ile benzer calismalar yapacagina iliskin iyi niyetimizi korumaktayiz."
Yapilan incelemelerde Kilia tipi idolün Türkiye kökenli oldugu,
Manisa Müzesinde benzer örneklerinin yer aldigi ve eserin yasa disi yollarla
yurt disina cikarilmis oldugu ihtimalinin yüksek oldugunun tespit edilmesi üzerine,
müzayede evi ile iletisime gecilmisti. Müzayede evinin,
Bakanligin eserin satistan cekilmesine ve Türkiye'ye iade edilmesine yönelik talebine olumsuz yanit vermesi üzerine hukuki sürec baslatilmisti.
Mahkeme, kisa bir süre önce aldigi kararda, eserin müzayedenin bir parcasi olarak kalmasina ancak
acik arttirmada en yüksek fiyati veren kisinin 60 gün süresince bu eseri beklemek zorunda