Muharrem ayi, Tövbe Suresinin 5. ayetinde kötülüklerin yasaklandigi, raziliksiz elde edilen kazançlarla yenen lokmalarin haram edildigi Kutsal bir aydir. Muharrem, matem bir aydir, çünkü: Hz. Resullah’in gözbebegi ve ciger paresi olan ve onu hosnut etmek için sirtina alip gezdirdigi Hz. İmam Hüseyin’in anilma ayidir. Yas-i Matem aydir, çünkü: Kerbela’da hak için, adalet için, insan onuru ve insanlik âlemi için 72 Ehli Beyt’in sehit edildikleri aydir.
Matem aydir, çünkü: dünya saltanati için zalime boyun egmeden, yigitlerin zulme karsi, kisilere örnek insan olma hedefini gösterdigi aydir.
Acilar çektim, Ehlibeyt’im ile
Muharrem ayin da, Kerbela çölünde
Yoldas olup gitmen yad iller ile,
Beni İmam Hüseyin'e gönderin.
su illerin göze çektigi perde,
Beni sen düsürdün onulmaz derde.
Karar alip duramiyom bir yerde,
Beni İmam Hüseyin'e gönderin.
Muharrem de davam çöller ile,
Benim davam Hak ehli kullar ile.
Kerbela'ya giden abdallar ile,
Beni İmam Hüseyin'e gönderin.
Pir Sultan Abdal'im bir hava ile,
Arsa çikardilar bin dava ile.
Kanber'in güttügü boz deve ile,
Beni İmam Hüseyin'e gönderin.
Mübarek bir aydir çünkü yetimlerin, öksüzlerin, yoksullarin doyurup, çiplaklarin giyindirilerek sevindirildigi aydir. Mübarek aydir, çünkü Ehli Beyt’in yas-i mateminin tutuldugu aydir. Muharrem orucunun baslamasindan üç gün evvel de Masum-u paklar yani Müslümler orucu baslar, Bu oruç Küfe’de sehit düsen Müslüm Bin Akiyl ile çocuklari İbrahim ve Muhammet için tutulur. Oniki günde Muharrem orucu ile birlikte on bes gün oruç tutulur. Bu iki oruç bir bütündür, bölünmez.
Alevi inancinda Kerbela vakasiyla özdeslesen on iki günlük Muharrem orucu ile Kerbela matemi (yasi), öylesine birlesmistir ki, Aleviler bu orucu tutarken, Matemi de tuttuklari bu oruçla birlikte yasarlar. Muharrem ayinin onuncu (asure) günü kutsal kabul edilen bir ortak deger olmustur. Tarihler bugünün degerini ve kutsalligi, birçok Peygamberlerin kurtulusa ve selamete erdikleri gün olarak verirler. İnsanlar Peygamberlerine olan sevgi ve inançlarindan dolayi, bugünü kutsallastirmislardir. Onun için Hz. Muhammed’den evvel gelen Peygamberler de bu kutsal günde, Yüce Allah’a, sükür ve senalarini ifade etmek için oruç tutmuslar ve Nuh Peygamber’in kurtulus çorbasindan pisirip, fakir, fukarayi doyurmuslar.
Allah rizasini kazanmak için hayir-ihsan yapmislar. Hz. Muhammed de, Hz. Ali’de Muharrem de oruç tutmuslar ve çorbalarini pisirip, hayir-ihsan yapmislardir. Bütün tarihler, Kerbela olayina kadar olan zaman dilimi içerisinde Muharrem’in kutsalligini bu sekilde ifade ederler. Bütün Peygamber de, kurtulus ve selamete ulastiklari bu ayda oruç tutmuslardir.
>Adem Peygamber, tövbesinin kabul edildigi gün için
>İbrahim Peygamber, oglu İsmail’i kurban edilmekten kurtuldugu gün için.
>Nuh Peygamber, gemisinin karayi buldugu gün için.
>Musa Peygamber, kavmini Firavunun serrinden kurtardigi gün için
>Yunus Peygamber, baligin karnindan kurtuldugu gün için.
>Eyüp Peygamber, dertlerine sifa buldugu gün için.
>Yakup Peygamber, oglu Yusuf’a kavustugu gün için, Muharrem orucu tutmuslardir. Bu sebepten Muharrem’in kutsalligini, Alevilerin gönlünde kelimeler ile ifade edemeyecegimiz bir degeri vardir.
Onun için Muharrem’in birinden on üçüne kadar matem (yas) günleridir. Kerbela sehitlerin anisina yapilan ile birlikte de oniki gün oruç tutulur, bu orucun birinci sebebi de, Kerbela da bütün Ehli-Beyt erkeklerin sehit edilmesidir. Burada sadece Hz. Hüseyin’in oglu İmam Zeynel Abidin hasta oldugu için, babasi tarafindan savas meydanina girmesine izin verilmediginden, sag kurtulan tek erkektir. Hz. Peygamberin soyu, bu İmam’la devam etmistir. Demek oluyor ki, Aleviler hem Peygamberlerin kurtulusu, hem de selamete ermelerine, hem de Hz. Peygamberin soyunun dünyadan kesilmeyip devam ettigine, Allah’a sükür olarak oruç ibadetini yerine getirirler.
Kur’an-i Kerim’e göre Muharrem Orucunun Kutsalligi:
Bakara süresi’nin 183 ve 184 ayetlerinde açikça belirtilmistir.
(Ey inananlar! Oruç sizden evvelki kitap ehli olanlara, farz kilindigi gibi, Allah’a karsi gelmekten sakinasiniz diye, size de sayili günlerde farz kilindi.) On Muharrem, daha İslam dini gelmeden evvel, gelmis geçmis peygamberlerin kurtulus ve selamete çiktiklari gün oldugu için kutsallasmistir. Muharrem, Kur’an-in dedigine baktigimiz da, geçmis bütün Peygamberlere de farz kilinmistir. Sonradan da Hz. Muhammed’e ve onun ümmetine de farz kilindigini net bir sekilde açikliyor.
Hz. Muhammed, Muharrem ayinda Hira magarasina inzivaya çekilerek, oruç ibadetini tamamlamis, Nuh Peygamber yine bu ayda kurtulus çorbasini (asure) pisirip fakir, fukarayi doyurmustur.
İste Bakara süresi 183. ayetin verdigi farz orucu, Muharrem ayinda tutulan oruçtur. Aleviler, bu ayda oruç ibadetlerini yerine getirirler, Kerbela’yi anarlar, Kerbela sehitlerini anarlar. Bu yüzdendir ki, Muharrem ayi, Aleviler de kutsalligi farklidir.
Muharrem de tutulan (yas-i) matem orucundan sonra Hz. İmam Hüseyin ve Ehli Beyt lokmasi olarak, asure pisirilip dagitilir, asure her ne kadar Hz. Nuh’un kurtulusunun sükrü anlamina gelse de artik Hz. İmam Hüseyin ve Ehli Beyt lokmasi olarak, Alevi inanci erkâni içerisindedir ve bununla da bütünlesmistir. Ayrica Muharrem de kesilen kurban da Hz. İmam Zeynel Abidin’in kurtulus sükrü içindir.
İste Alevilerin Muharrem ayinin kutsalligi ve orucu, bu orucu kimler için nasil tutuldugudur. Cenabi Hakk oruçlarimizi, niyetlerimizi kabul eylesin, bizleri Ehli Beyt’in katarindan, didarindan ayirmasin, Mateminiz mübarek olsun.
CEM Vakfi Alevi İslam Din Hizmetleri Baskanligi resmi sitesindeki "Muharrem Ayinin Kutsalligi" basliklimakaleyi sizlerle paylasiyoruz:
